Leica – stulecie innowacji w fotografii


Leica – stulecie innowacji w fotografii

 

Leica to marka, która na zawsze zmieniła oblicze fotografii. Od momentu wprowadzenia pierwszego praktycznego aparatu małoobrazkowego w 1925 roku, firma stała się symbolem precyzji, jakości i postępu technologicznego. Przez ostatnie sto lat Leica nie tylko wyznaczała nowe standardy w fotografii, ale także inspirowała kolejne pokolenia fotografów. W tym artykule prześledzimy najważniejsze innowacje w historii technologii Leiki, od wynalezienia małego formatu 35 mm po współczesne aparaty cyfrowe.

Pierwszy aparat małoobrazkowy – rewolucja formatu 35 mm

 

W 1913 roku Oskar Barnack, inżynier pracujący dla firmy Ernst Leitz Wetzlar, skonstruował prototyp małego aparatu wykorzystującego perforowaną taśmę filmową 35 mm, pierwotnie przeznaczoną do kinematografii. Była to tzw. Ur-Leica, pierwszy aparat małoobrazkowy, który zapoczątkował erę przenośnej fotografii. Barnack podwoił klatkę filmu kinowego (z 18×24 mm do 24×36 mm), uzyskując optymalny stosunek boków i powierzchni negatywu.

Leica I
© Kameraprojekt Graz 2015 / Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

W 1925 roku na targach w Lipsku zaprezentowano aparat Leica I (Model A) – pierwszy seryjnie produkowany aparat małoobrazkowy. Wyposażony był w stałoogniskowy obiektyw Leitz Anastigmat 50 mm f/3.5 (później znany jako Elmax, a następnie Elmar) oraz migawkę szczelinową z czasami 1/20–1/500 s. Choć brakowało mu dalmierza, jego kompaktowe rozmiary i możliwość wykonania 36 zdjęć na jednej rolce filmu uczyniły go przełomowym narzędziem dla fotoreporterów i artystów.

 

Narodziny serii M – perfekcja mechaniczna i ergonomia

 

W 1954 roku Leica wprowadziła model M3, który do dziś uważany jest za jeden z najlepiej zaprojektowanych aparatów w historii. Jego najważniejszą innowacją był zintegrowany dalmierz i wizjer z automatyczną korektą paralaksy, co znacznie przyspieszyło pracę fotografów. Nowy bagnet M zastąpił gwintowane mocowanie obiektywów, stając się standardem na kolejne dekady.

Leica M3
This file is licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 France

Leica M3 była również niezwykle wytrzymała – wiele egzemplarzy działa do dziś, co świadczy o precyzji niemieckiej inżynierii. Ten model stał się ulubionym narzędziem takich fotografów jak Henri Cartier-Bresson czy William Egglestone, utrwalając pozycję Leiki jako lidera wśród profesjonalistów.

 

Pierwszy seryjny obiektyw z soczewkami asferycznymi – Noctilux 50 mm f/1.2

 

W 1966 roku Leica zaprezentowała Noctilux 50 mm f/1.2, pierwszy na świecie masowo produkowany obiektyw z soczewkami asferycznymi. Technologia ta pozwoliła na znaczną redukcję aberracji sferycznej i poprawę ostrości przy dużych otworach przysłony.

Noctilux szybko zyskał status kultowego obiektywu, szczególnie cenionego przez fotografów pracujących w słabym świetle. Jego następca, produkowany do dziś, Noctilux 50 mm f/0.95 (2008), stał się symbolem optycznych możliwości Leiki, oferując niezwykłą głębię ostrości i unikalny bokeh.

 

Pierwszy system autofokusa – Leica Correfot (1976) i współpraca z Minoltą

 

Niewiele osób wie, że Leica Camera jako pierwsza na świecie opracowała działający system autofokusa! W latach 1960–1973 przedsiębiorstwo opatentowało szereg technologii automatycznego ustawiania ostrości, a następnie zaprezentowało je na targach Photokina w 1976 i 1978 roku jako system Leitz Correfot.

Ten Leitz CORREFOT został sprzedany za 60 000 EUR podczas 16. Leitz Auction

Prototyp był w pełni funkcjonalnym systemem zamontowanym w korpusie Leicaflex SL2. Wszystkie czujniki potrzebne do automatycznego ustawiania ostrości znajdowały się w samym aparacie. System był przystosowany do współpracy z ówcześnie dostępnymi obiektywami serii Leica R. W tamtym czasie silniki obsługujące system automatycznego ustawiania ostrości nie były precyzyjne i pewne. W związku z tym inżynierowie z Leiki zaniechali rozwoju tego systemu, a firma swoje patenty sprzedała Minolcie.

 

Pierwszy aparat cyfrowy – Leica S1 (1996)

 

Zanim Leica wprowadziła cyfrowe wersje aparatów na szeroką skalę, eksperymentowała z niestandardowymi rozwiązaniami. W 1996 roku zaprezentowano Leicę S1, skanujący aparat cyfrowy o rozdzielczości 26 MP. Ze względu na techniczne ograniczenia (długi czas naświetlania) nie zdobył popularności, ale pokazał, że firma jest gotowa na cyfrową rewolucję.

Prawdziwym przełomem była dopiero Leica M8 (2006), pierwsza cyfrowa wersja legendarnej serii M. Wyposażona w matrycę APS-H 10 MP zachowała klasyczną ergonomię, choć brak pełnej klatki był początkowo krytykowany.

 

Pierwszy aparat dalmierzowy z pełną klatką – Leica M9 (2009)

 

W 2009 roku Leica odpowiedziała na oczekiwania fotografów, wprowadzając M9 – pierwszy na świecie cyfrowy aparat dalmierzowy z pełnoklatkową matrycą 18 MP. Było to przełomowe osiągnięcie, które potwierdziło, że tradycyjna konstrukcja może współpracować z nowoczesną technologią.

M9 szybko stał się kultowym aparatem, cenionym za naturalne odwzorowanie kolorów i charakterystyczne „Leica look”. Jego następcy – M10 (2017) i M11 (2022) – udoskonaliły ergonomię i rozdzielczość, ale to M9 pozostaje symbolem cyfrowej ewolucji Leiki.

 

Leica – między tradycją a przyszłością

 

Historia Leiki to opowieść o nieustannym dążeniu do perfekcji. Od pierwszego małoobrazkowego aparatu przez kultową serię M po cyfrowe innowacje, firma zawsze łączyła tradycję z nowoczesnością. Dziś, mimo konkurencji, Leica pozostaje ikoną fotografii, a jej aparaty wciąż są synonimem najwyższej jakości.

Czy Leica nadal jest innowacyjna? Ostatnie modele, takie jak SL3 czy M11 Monochrom, czy Q3 43 pokazują, że firma nie zwalnia tempa. Leica to nie tylko sprzęt – to dziedzictwo, które wciąż inspiruje kolejne pokolenia fotografów.

15 lipca 2025